Vücuda rengini veren maddenin adı pigment,
renklenme olayına da pigmentasyon adı verilir. Eğer cilde bir takım lekelenme
söz konusu oluyorsa bunun sebebi, cilde rengini veren maddede veya olayın
işlevinde bozukluklar meydana gelmiş demektir. Melanoasit uyarıcı maddesinin
aşırı ve fazla çalışmasına bağlı olarak salgılanan melaninin normalden az ya da
fazla olmasıyla ilişkili olarak ciltte lekelenmeler oluşabilmektedir.
Cilt LEKE ÇEŞİTLERİ: Cilt lekelerinin
çeşitleri nelerdir?
Melasma (Cloasma): Doğum kontrol hapları
ve gebelik sırasında oluşan hormonal değişimler, melanin pigmentin aşırı
üretimine neden olabilir, bu artış ile birlikte en fazla güneş gören yanak,
alın ve çene gibi bölgelerde boyutları büyük lekeler oluşabilir. Oluşan lekeler
tekrarlayan hamileliklerle birlikte artış gösterebilir
Yaygın Hiperpigmentasyon Böbrek üstü bezi yetmezliği ile oluşan addison
hastalığı, hipertiroidizim ve hemokromatoz hastalığında yaygın renk
değiliklikleri görülür.
CAafe Au Lait Sütlü kahve renkli olan bu
lekeler doğuştan ve ya erken çocukluk dönemlerinde gelişir, boyutları iki cmden
30 cm kadar olabilen bu lekeler bazen tek başlarında olabilirler ve ya
norofibromatozis hastalığının belirtisi olabilir. Bu yüzden bu lekeler kontrol
altında tutulmalılar.
Foto Alerjik Reaksiyonlar Ağızdan alınan bazı ilaçlar ve ya topikal (bölgesel) sürülen bazı kimyasal ilaçlar ve ya bitki yaprakları güneş ile birlikte hiperpigmentasyona seçenek açabilirler. Bazen hafif kızarıklık e ya alerjik reaksiyon seviyesinde iken bazen daha ağır reaksiyonlar, bölgesel su toplamaları ve bölgesel lekelerin oluşumuna neden olabilirler.
Kronik Güneş ve Solaryum Banyoları Güneş ve solaryuma maruz kalmanın sonucunda cilt kendini korumak amacı ile daha kalınlaşır ve melanin pigment üretimi artar, dolayısıyla leke oluşumunda artış görülür.
Foto Alerjik Reaksiyonlar Ağızdan alınan bazı ilaçlar ve ya topikal (bölgesel) sürülen bazı kimyasal ilaçlar ve ya bitki yaprakları güneş ile birlikte hiperpigmentasyona seçenek açabilirler. Bazen hafif kızarıklık e ya alerjik reaksiyon seviyesinde iken bazen daha ağır reaksiyonlar, bölgesel su toplamaları ve bölgesel lekelerin oluşumuna neden olabilirler.
Kronik Güneş ve Solaryum Banyoları Güneş ve solaryuma maruz kalmanın sonucunda cilt kendini korumak amacı ile daha kalınlaşır ve melanin pigment üretimi artar, dolayısıyla leke oluşumunda artış görülür.
Çil ( Efelid ) En fazla yanak, alın ve çene kısmında rastlanan bu lekeler açık
ve ya daha koyu kahverengi lekeler şeklinde olabilirler. Genelde güneşli
mevsimlerde artarken güneş olmayan mevsimlerde azalma gösterirler.
Lentigo Erken yaşlarda solar lentigo
denilirken ileri yaşlarda oluşanlara senil lentigo denilir, boyutları 2-20 cm
olabilirken, renkleri açık kahverenginden siyaha kadar değişen renklerde
olabilirler, lentigolar bazen sistemik bir takım hastalıklarla birlikte
olabilirler ve ya hastalıkların habercisi olabilirler, örneğin Peutz-jeghers
sendromunda lekeler ile birlikte bağırsakta polip ve iç organlarda kanserler
görülebilir.
Ciltte ne tip lekeler oluşabiliyor?
Ciltte; açık renkli lekeler, koyu renkli lekeler, kırmızı renkli lekeler, morumtırak lekeler, yaralarla birlikte oluşan lekeler gibi pek fazla leke vardır. Öncelikle cildin rengini ne yapar, normal cilt rengi nasıl oluşur, bunları açıklamak gerekir. Cilde rengini veren maddeler şöyle:
Ciltte; açık renkli lekeler, koyu renkli lekeler, kırmızı renkli lekeler, morumtırak lekeler, yaralarla birlikte oluşan lekeler gibi pek fazla leke vardır. Öncelikle cildin rengini ne yapar, normal cilt rengi nasıl oluşur, bunları açıklamak gerekir. Cilde rengini veren maddeler şöyle:
Damarların içindeki kan, kanın içindeki hemoglobindir. Toplardamarlarda
mavimtırak gözükür, atardamarlarda daha oksijenlenmiş kırmızımtırak olur. Yani
önce hemoglobin maddesi cildimize rengini verir.
İkinci olarak melanin maddesi cildimize
rengini verir. Melanin, ciltteki, epidremdeki melanositlerin oluşturduğu bir
maddedir.
Üçüncü olarak cilde kerotenler rengini
verir.
Bu maddeleri üreten hücrelerde bozukluk
olduğu zaman ciltte lekelenmeler oluşuyor.
Koyu renkli cilt lekeleri, melanositlerden üretilen melanin maddesinin fazla yapımıyla ilgilidir. Böyle lekeler iki şekilde olur. Bir tanesi melanositler sayıca artar yani hücreler sayıca artar, dolayısıyla fazla madde yapar, koyu renkli maddeler yapar.
Koyu renkli cilt lekeleri, melanositlerden üretilen melanin maddesinin fazla yapımıyla ilgilidir. Böyle lekeler iki şekilde olur. Bir tanesi melanositler sayıca artar yani hücreler sayıca artar, dolayısıyla fazla madde yapar, koyu renkli maddeler yapar.
Bir de melanosit dediğimiz hücreler,
normal sayıda kalır ama fazla çalışır. Fazla çalıştığı için lekelenmeler yapar.
Melanosit hücreleri çoğaldığı zaman oluşan lekelere örnek verecek olursak;
yaşlılık lekeleri (ventigo), çeşitli keratozlara seçenek açan lekeler.
Koyu Renk Cilt Lekelerinin Oluşma Nedenleri:
• Güneş – Cilt UV ışınlarına karşı kendisini korumaya çalışır
• Hormonal değişiklikler ve gebelik
• Bazı sistemik hastalıklar
• Genetik yatkınlık
• Enfeksiyon hastalıkları (akne sonrası lekeler gibi)
• Yanlış kozmetik kullanımı, ağızdan alınan bazı ilaçlar
• Güneş – Cilt UV ışınlarına karşı kendisini korumaya çalışır
• Hormonal değişiklikler ve gebelik
• Bazı sistemik hastalıklar
• Genetik yatkınlık
• Enfeksiyon hastalıkları (akne sonrası lekeler gibi)
• Yanlış kozmetik kullanımı, ağızdan alınan bazı ilaçlar